Từ A đến Z về Content Portfolio (Hồ sơ năng lực) của người Viết

Reading Time: 13 minutes

Bạn gặp khó khăn khi apply công việc mới hoặc ứng tuyển các job freelance?

Đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid vẫn còn diễn biến phức tạp như hiện tại. Một vài bạn hỏi mình làm thế nào để tạo ấn tượng với nhà tuyển dụng hoặc Portfolio công việc có cần thiết đối với người Viết (Content Portfolio) không?

Đây là bài viết mình tin có thể giúp được bạn trả lời những câu hỏi trên. Khám phá ngay nhé!

(Dưới đây là ý kiến và trải nghiệm cá nhân, vậy nên mình rất hoan nghênh nếu bạn có thể chia sẻ trải nghiệm của bản thân)

Hiểu lầm thường gặp về Portfolio của Content Writer

Nghe tới Portfolio, hầu hết mọi người sẽ nghĩ đến Thiết kế hoặc các nhóm ngành liên quan. Đã bao giờ bạn nghĩ Content Writer/Creator/Copywriter cũng nên có 1 chiếc portfolio chỉn chu – mang tính cá nhân nhằm giới thiệu công việc mình đã làm chưa? Với portfolio này, bạn có thể trình bày cho người đọc biết thực sự bản thân đã làm gì, công việc đó cụ thể như thế nào. Một phần mình biết được điều này do học Thiết kế và ngày xưa cũng từng làm Design Portfolio.

Portfolio dịch ra dễ hiểu là Hồ sơ năng lực. Chính vì vậy, không hề giới hạn ở bất kỳ công việc và ngành nghề nào. Nó là phương thức trực quan – ấn tượng để giới thiệu cho nhà tuyển dụng hoặc đối tác về năng lực, khả năng và thậm chí là tiềm năng bạn đang sở hữu. Đồng thời, cũng trả lời ngắn gọn nhưng hoàn chỉnh cho câu hỏi quan trọng của họ:

“Tại sao tôi phải tuyển dụng/hợp tác với bạn mà không phải người khác?”

Đặc biệt, nếu bạn làm việc trong nhóm ngành sáng tạo, đây lại là một điều quan trọng vô cùng vì file đính kèm bạn nộp vào vòng 1 là điều người ta nhìn và đánh giá bạn. Một số agency vì có quá nhiều đơn nộp về nên chỉ kiểm tra và phản hồi các hồ sơ năng lực độc đáo – sáng tạo. Thậm chí, phương thức gửi mail cũng phải có tính chất khác biệt sẽ hút người xem hơn. Tất nhiên, điều này thường áp dụng ở các creative agency hoặc global agency hơn là các nơi khác.

Bài học của mình từ một lần apply thất bại và cuộc gặp gỡ bất ngờ

Dưới đây là trải nghiệm về một lần thất bại của chính mình. Mình cũng không ngại chia sẻ với bạn rằng mình thất bại khi ứng tuyển không ít lần. Nhờ đó mới rút ra được vài kinh nghiệm và trúng tuyển cho lần sau.

Đợt đó, mình được lịch hẹn với một tiền bối mình luôn theo dõi trong ngành chỉ đơn giản vì hồ sơ năng lực bình-thường-đến-chẳng-thể-bình-thường hơn nhưng lại dám apply vào công ty ảnh ^^. Tất nhiên, ảnh không nhận mình vào làm, ảnh chỉ muốn xem tận mặt con nhóc nào mà liều lĩnh vậy thôi.

Tuy nhiên, nhờ buổi gặp dài khoảng 2 tiếng đó, mình đã học được nhiều về công việc và phương thức làm việc. Dù có thất bại khi apply nhưng mình cũng thu nhận được nhiều điều. Vậy nên, nếu con đường ứng tuyển hiện tại của bạn không suôn sẻ, đừng lo lắng quá mà hãy ngồi lại và suy nghĩ xem đang gặp vấn đề ở đâu, điểm cần cải thiện là gì, phải thay đổi ra sao. Thất bại là mẹ thành công thật đấy, đánh bạn một phát vô tình nhưng yêu thương bạn và chờ bạn nhận ra ^^.

Có thể hiện tại, con đường bạn đi không nghiêng về sáng tạo nhưng việc có một Content Portfolio (Hồ sơ năng lực về nội dung) ấn tượng là một dấu ấn đặc biệt giữa nhiều content khác, có cùng năng lực và kỹ năng như bạn. Nó cũng là phương thức giúp bạn nói lên ngôn ngữ content của mình.

Vậy giữa 2 ứng viên – người có Content Portfolio và người còn lại thì không – sẽ tạo nên sự khác biệt gì trong mắt nhà tuyển dụng?

Sự khác biệt trong mắt nhà tuyển dụng khi bạn có và không có Portfolio?

Một người viết hoặc làm nghề liên quan đến viết lách, đặc biệt mảng content marketing thường nghĩ mình chỉ cần những đường link bài viết hoặc ảnh chụp post facebook tương tác tốt là mọi chuyện đã ổn. Tuy nhiên, hiện tại, công việc này cạnh tranh ngày càng cao.

Nếu bạn không sở hữu một đặc điểm nào đó nổi bật – ấn tượng hơn người khác thì khó đạt được cơ hội tốt hơn.

Hồi apply công ty nọ (mình sẽ không tiết lộ tên công ty vì mình không nhận việc bên đó nhé), anh phỏng vấn bảo: “Portfolio của em giống như 1 câu chuyện nhỉ. Anh rất ấn tượng điều này. Đây là điều ở Content khác hiếm thấy được”.

Bạn thấy không? Mình đã tạo nên một ấn tượng tốt trong lòng người tuyển dụng chỉ nhờ vào việc sắp xếp Portfolio theo dấu ấn mình muốn – A Storyteller.

Đó chính là một trong những sự khác biệt mình muốn nhắc đến ở đây. Với portfolio cá nhân, bạn có thể tạo cho nhà tuyển dụng dấu ấn riêng một cách sâu sắc hơn.

Điểm thứ 2, đúng như chữ hồ sơ năng lực, bạn có thể chọn trình bày một vài điểm nổi bật nhất của chính mình trực quan bằng hình chụp màn hình, hoặc kể cả là file trình bày một plan cụ thể luôn. Đó là sự linh hoạt trong cách thể hiện.

Điểm thứ 3, tính thống nhất bạn có thể tạo nên từ màu sắc đến cả cách viết hoặc font chữ, có thể giúp họ hình dung cụ thể về sự chỉn chu và gout thẩm mỹ của bạn.

Và cuối cùng, sự tận tâm khi làm hồ sơ giới thiệu bản thân chứng tỏ bạn chú tâm với công việc này. Bạn dành trọn sự nghiêm túc cho nó. Họ có thể tin tưởng bạn để giao công việc. Đó là một điểm cộng cực lớn, ít nhất là đối với mình.

Tuy nhiên, lý do nào khiến nhiều bạn vẫn e ngại làm Content Portfolio? Đó là sự hoang mang và nỗi sợ mình không có gì ấn tượng để giới thiệu hoặc cảm giác việc làm Portfolio rất phức tạp cần kiến thức design v.v…

Vậy mình sẽ giúp bạn giải quyết các nỗi lo trên bằng hướng dẫn từng bước một dưới đây nhé!

Từng bước tạo một Content Portfolio chuyên nghiệp, ấn tượng và đậm dấu ấn cá nhân cho người viết

Dưới đây mình sẽ hướng dẫn cho bạn từng bước để tạo một Content Portfolio ấn tượng và đậm dấu ấn cá nhân nghen. Các bước này sẽ phù hợp với người viết nói chung luôn, không chỉ là Content Writer, Content Creator hay Copywriter. Cùng khám phá nào!

Trước khi bắt tay vào làm:

Một portfolio năng lực dù đảm bảo sự chuyên nghiệp nhưng không có dấu ấn cá nhân và sự phân bổ sắp xếp rõ ràng sẽ khó gây ấn tượng với người đọc.

Điều bạn nên làm trước khi bắt tay vào việc là hãy thực hiện các việc mình list ra dưới đây:

a, Suy nghĩ về con đường bạn muốn đi và cả title mình muốn vươn tới trong tương lai

Đây là một bước quan trọng để chuẩn bị cho những chặng đường kế tiếp. Vì portfolio cũng là tiếng nói của hành trình sự nghiệp bạn đang đi. Bạn càng thể hiện mình có tiềm năng cho con đường đó, trong chính portfolio, khả năng cao bạn càng dễ dàng nhận sự chú ý hơn và gặt hái thành công.

Đồng thời, khi bạn tập trung vào con đường ấy, bạn sẽ có thể list ra chính xác hơn những điều bạn sẽ thể hiện ở portfolio cá nhân của mình.

Ví dụ nhé: một bạn muốn làm Content Creator sẽ xác định thêm vào các khóa học mang tính sáng tạo đã tham gia hoặc một vài nội dung mang tính creative thuộc các định dạng khác ngoài viết. Ngay cả khi bạn ấy có thể chưa làm được gì trong số này, bạn ấy cũng có thể tìm biện pháp biến chúng thành sự thật và mang vào portfolio trong tương lai.

b, Xác định lại tính cách/ấn tượng bạn muốn thể hiện với người đọc Content Portfolio của mình

Bạn là ai, đang làm gì và có đặc trưng nổi bật như thế nào, trong công việc?

• Ví dụ tính cách của bạn hòa đồng thì bạn muốn thể hiện nó ở portfolio bằng câu chữ như thế nào?
• Hoặc bạn là người chuyên nghiệp, portfolio có thể hiện điều đó không?
• Năng lực nổi bật nhất bạn giới thiệu trong content là plan chẳng hạn. Vậy cách sắp xếp portfolio của bạn đã có sự hay ho của như khi trình bày plan không?

Hãy nhớ kết nối những điều bạn đã ghi chú ra với cả CV nhé. Đừng để 2 bên khác nhau quá nè.

Lưu ý: hãy trung thực, làm được gì thì giới thiệu đó, cái nào là mong muốn thì ghi rõ là mong muốn/mục tiêu. Vì nếu được nhận vào mà bạn không làm được việc thì sếp cũng chỉ cần 1-3 ngày là thấy được thôi.

c, Chọn lọc công việc phù hợp với hướng đi của bạn

Mình có một kinh nghiệm ứng tuyển thất bại. Nguyên nhân vì mình biết quá nhiều thứ, nhưng lại không có trọng tâm. Biết nhiều là điều tốt, nhưng đừng để nó biến thành trở ngại.

Hãy dựa vào con đường bạn muốn đi mà chọn lọc công việc để trình bày. Để thoát khỏi tình trạng này, hãy làm 3 bước sau:

• Bước 1: List ra toàn bộ công việc bạn đã từng làm mang lại kết quả tốt, campaign từng đảm nhận, bài viết đã từng lên ý tưởng hay triển khai v.v…
• Bước 2: Chọn lọc 3-5 công việc trong đó để trình bày. Lưu ý: nên chọn những việc có liên quan đến title công việc bạn đang apply. Đừng ôm đồm show nhiều, người xem sẽ loạn không biết bạn giỏi công việc nào nhất. Đồng thời, bạn cho thấy mình có phương hướng rõ ràng cho công việc này, mục tiêu cũng cụ thể, dễ dàng gây ấn tượng hơn.
• Bước 3: Thu nhặt tất cả các tư liệu liên quan (hình ảnh, nội dung, kết quả) đến từng công việc, chiến dịch đó mà bạn đảm nhận. Tổng hợp và lưu trữ trên các file cần thiết, Bạn sẽ dùng nó khi triển khai sau.

À, đừng quên hỏi ý kiến công ty/khách hàng xem có thể được sử dụng những dữ liệu hay hình ảnh của chung nào đó không nghen để tránh những hiểu lầm/rắc rối có thể sảy ra sau đó!

1.4. Chọn phương tiện thể hiện năng lực Content của bạn

Người làm content có rất nhiều phương tiện để thể hiện năng lực của bản thân, không chỉ là ở những file PDF hoặc link bài viết hay dữ liệu báo cáo kết quả:

• Nếu bạn là một người định hướng biên kịch, bạn có thể làm chiếc portfolio của mình như một storyboard (bảng vẽ trực quan chứa câu chuyện trong phim ảnh) chẳng hạn.
• Nếu bạn là Content Creator, bạn hoàn toàn có thể thể hiện bằng cả những bài post trên trang cá nhân hay clip trên TikTok hoặc Youtube.
• Nếu bạn viết website, bạn có thể lập một website giống mình – nó có tác dụng tương tự một hồ sơ năng lực.
• Nếu bạn có kinh nghiệm làm dạng content comic, việc của bạn là mang nó vào portfolio nè.

v.v…

Tóm lại đừng giới hạn bản thân khi làm hồ sơ năng lực Content, vì chúng ta luôn có nhiều lựa chọn hơn tưởng tượng.

Trong quá trình thực hiện

a, Làm dàn ý cho nội dung bạn muốn thể hiện trong Portfolio

Sau khi chốt xong các vấn đề trên, hãy lập dàn ý từng phần bạn muốn thể hiện ở chiếc hồ sơ năng lực của mình. Tương tự như kịch bản đối với định dạng video.

Thông thường sẽ bao gồm các hạng mục sau:

• Lời chào mừng.
• Giới thiệu bản thân => giá trị cốt lõi, mục tiêu là gì?
• Giới thiệu sơ qua nội dung tiếp theo.
• Kỹ năng
• Khóa học
• Các công việc đã làm => kết quả.
• Khách hàng (nếu bạn là freelancer chẳng hạn).
• Cảm ơn đã theo dõi.
• Thông tin cá nhân để tiện liên lạc.

Bạn có thể biến nó theo cách mình muốn và dấu ấn bạn mong thể hiện. Tips của mình là hãy xác định 1 từ khóa đặc biệt xuyên suốt về bạn và năng lực của bạn. Từ đó triển khai ra sẽ hiệu quả hơn.

Ví dụ: trong Portfolio, mình thể hiện bản thân là một người có đam mê với từ “Kể chuyện”. Vì vậy, điều đó trở thành keyword xuyên suốt tất cả. Nó giống như câu chuyện giúp mình tìm ra được bản thân yêu thích việc kể chuyện vậy.

Mình cho bạn xem hai ví dụ nhé portfolio năm 2020 của mình nha:

b, Điền vào các đề mục ở dàn ý trên

Bây giờ bạn nên điền chi tiết vào các đề mục đã nêu ở dàn ý, bằng cách nào ư? Bạn dùng kết quả của phần 1.1, 1.2 và 1.3 ở bên trên để tổng hợp để viết ra nè.

Sau đó, nhớ là chọn lọc lại các nội dung cần thiết và viết: Những ý trọng điểm và số liệu rõ ràng (nếu cần).

c, Gợi ý một số công cụ giúp thực hiện hồ sơ năng lực hiệu quả

Mình sẽ chia ra theo định dạng bạn muốn thể hiện cho dễ theo dõi nè:

Đối với định dạng trang trình bày PDF

(nếu làm file tĩnh để gửi, tốt nhất lưu dạng này, vậy thì ít người sao chép được)

• Canva => chọn mục Presentation, chọn mẫu mình thích rồi tùy chỉnh theo gout.
• Designbold
• Nếu muốn tham khảo mẫu, hãy lên Behance hay Pinterest. Keyword: title của bạn + portfolio.
• Tất nhiên cả tool Photoshop và AI nữa nếu bạn có kỹ năng này.

Đối với định dạng video:

• Powerpoint: làm được dạng video chạy hình tĩnh đơn giản.
• Canva: miễn là bạn có kịch bản thú vị và tìm được source liền mạch với kịch bản đó, vẫn sẽ rất ổn.
• Vimeo: một trang web giúp bạn làm clip online có tính phí và được cái chuyên nghiệp, nhiều source xịn.
• Xịn nhất là bạn làm trên các tool về video như như Proshow Producer hay Adobe Premiere Elements, v.v…Tuy nhiên, mình nghĩ trừ phi muốn làm Content Creator và sản xuất luôn còn không thì không cần thiết lắm để biết mặt tụi nó, vì sẽ khá mất thời gian để làm chủ kỹ năng và tool đấy.

Đối với website:

• WordPress miễn phí như mình đã từng làm với trang Jeen in Your Mind.
• Wix cũng là một lựa chọn không tồi với khá nhiều writer hay ho.
• Hoặc làm website riêng cho mình, bạn có thể xem cách làm với hướng dẫn lập blog từng bước siêu rõ của chị Ngân (chuyện của Ngân) hoặc tham gia khóa coaching miễn phí lập blog của chị Chi – The Present Writer. .

d, Trình bày ngắn gọn súc tích sẽ tốt hơn dài dòng văn tự

Hãy xác định thế này:

• Portfolio được trình bày đẹp đẽ sẽ show các hạng mục tốt đẹp nhất bạn có và nó phải là những thứ trọng tâm nhất. Việc dài dòng văn tự sẽ khiến bạn lan man. Vì vậy, ngắn gọn súc tích thôi.
• Nếu bạn sợ người ta không hình dung được bạn viết lách cụ thể như thế nào, có thể chuẩn bị thêm một link drive gọi là portfolio chi tiết bao gồm cụ thể những bài bạn viết, rồi kịch bản bạn làm chẳng hạn. Mình có tới 2 cái nè. Ai hỏi cái nào mình gửi luôn. Nếu họ muốn tham khảo thì tham khảo, còn không thì thôi. Bạn xem minh họa với hình bên dưới để dễ hiểu hơn.

e, Nếu bạn cần phong cách cá nhân từ hình ảnh Cách tốt nhất là bạn nên chọn cho mình 1 màu sắc cá nhân yêu thích thật rõ ràng. Sau đó, bạn chọn thêm 1 màu phù hợp với màu bạn thích trong quy tắc màu sắc. Khi đó, thiết kế hoặc làm video ra sẽ phù hợp hơn. Ví dụ, mình chọn 3 màu đen, trắng và đỏ. Đơn giản lại đáng yêu …như mình vậy ahihi.

Sau khi thực hiện portfolio

a, Kiểm tra kỹ những lỗi nhỏ

Đặc biệt là những lỗi cơ bản như chính tả, logic và trình bày. Đặc biệt, nếu bạn làm thiết kế ở các trang website online, bạn phải kiểm tra thật kỹ vì đôi khi download xuống sẽ có lỗi nhỏ nào đó về font, hình ảnh, v.v… Nếu không check mà gửi cho khách hàng hoặc nhà tuyển dụng ngay thì thôi xong rồi lượm ơi luôn.

Những lỗi be bé đó hoàn toàn có thể trở thành ấn tượng xấu đối với người đọc về con người và cách làm việc của bạn. Kỹ lưỡng ở bước cuối cùng bạn nghen.

b, Kiểm tra lại các thông tin bạn viết trong portfolio

Bạn hãy kiểm tra lại hết các hạng mục mình đã làm xem nội dung có phù hợp và đúng mong muốn chưa. Đặc biệt, nó mang lại dấu ấn cá nhân bạn cần hay chưa?

• Về nội dung
• Về màu sắc
• Về đường đi câu chuyện
• Về văn phong.

Cuối cùng, bạn xem tất cả đã đầy đủ thông tin bạn cần chưa nè.

c, Nếu cần có thể nhờ một vài bạn bè thân thiết trong ngành góp ý

Bước này cũng khá quan trọng. Nếu bạn muốn biết ấn tượng của người khác về portfolio của mình thế nào, không cách nào khác ngoài nhờ ai đó xem qua.

Nguyên tắc của mình là nhờ từ 3-5 người. Hy vọng được góp ý về các mặt như:

• Đã logic chưa?
• Cảm xúc thế nào?
• Bạn có thích không?
• Có điều nào mà bạn muốn góp ý không?

Tuy nhiên, bạn nên nhớ rằng đây là Portfolio cá nhân của bạn và tất nhiên, nó như thế nào phải hài lòng bạn trước đã. Đừng nên vì nhiều góp ý trái chiều hoặc không phù hợp mà bị loạn nhé. Hãy chọn lọc điều mang tính xây dựng và hợp với chính ý kiến của bạn.

Kết

Vậy là bài viết về Portfolio công việc của người viết đã kết thúc rồi. Mình hy vọng nội dung trên có thể mang đến cho bạn những thông tin bổ ích để thực hiện cho bản thân một chiếc hồ sơ năng lực phù hợp và đậm dấu ấn riêng.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc/góp ý nào, hãy liên hệ với mình hoặc comment ngay trong chính bài viết này. Mình sẽ nỗ lực hỗ trợ trong khả năng.

Phần 2: Cách lồng câu chuyện cá nhân vào Portfolio đọc ở đây!

Để được hướng dẫn và chỉnh sửa portfolio, bạn có thể đăng ký ở đây!

???? ?????̂̃?,

=============================

? Chương trình coach content 1-1 đang tìm học viên!

Nếu thấy bài viết hữu ích, bạn cũng có thể ủng hộ Jeen một cuốn sách ở trang Ủng hộ blog

Lưu ý: Vui lòng tôn trọng chất xám và sáng tạo của người sản xuất nội dung, artist, designer bằng việc KHÔNG SAO CHÉP/COPY/REUP. Tất cả nội dung trên thuộc sở hữu của Jeen Nguyễn. Về thông tin bổ sung, bạn xem thêm tại trang Bản quyền-hợp tác!

Cảm ơn bạn.